Episodes

  • جوایز Breakthrough سال ۲۰۲۵: از درمان چاقی تا رازهای کیهان!

    جوایز Breakthrough سال ۲۰۲۵: از درمان چاقی تا رازهای کیهان!
    Jun 5 2025
    در این اپیزود از پادکست نکسوس، به سراغ یکی از هیجان‌انگیزترین رویدادهای دنیای علم می‌رویم: جوایز «بریکترو»! این جوایز که به عنوان «اسکار علمی» هم شناخته می‌شوند، با ارزش ۳ میلیون دلار برای هر برنده، از پرسودترین جوایز علمی جهان هستند.امسال، دانشمندان برجسته‌ای در زمینه‌های علوم زیستی، فیزیک بنیادی و ریاضیات موفق به دریافت این جایزه شده‌اند. با ما همراه باشید تا با داستان پیشگامانی آشنا شویم که با تحقیقات خود، مرزهای دانش را جابجا کرده‌اند:انقلابی در درمان چاقی: پنج دانشمندی که در کشف و توسعه داروهای فوق‌العاده موفق اوزمپیک و وگووی نقش داشتند، یکی از جوایز علوم زیستی را از آن خود کردند. این داروها که ابتدا برای دیابت ساخته شده بودند، با تقلید از هورمون GLP-1، نه تنها قند خون را کنترل می‌کنند بلکه به مهار اشتها و کاهش وزن چشمگیر نیز کمک می‌کنند. داستان کشف این هورمون و تبدیل آن به دارویی که زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر داده، شنیدنی است.کاوش در دنیای ذرات بنیادی: به طور کاملاً استثنایی، یک جایزه فیزیک بنیادی به مجموع ۱۳٬۵۰۸ فیزیکدان از چهار گروه عظیم همکاری در سرن (CERN) اهدا شد! این ارتش کوچک از دانشمندان، با استفاده از برخورددهنده بزرگ هادرونی (LHC)، طی دهه گذشته اندازه‌گیری‌های دقیقی برای تایید مدل استاندارد فیزیک ذرات انجام داده‌اند، بوزون هیگز را بهتر شناخته‌اند و ۷۲ ذره جدید کشف کرده‌اند.معماری مدل استاندارد و نظریه همه‌چیز ریاضی: جرارد ت'هوف، یکی از معماران مدل استاندارد فیزیک و دنیس گیتسگوری برای کار بر روی برنامه لنگلندز، «نظریه بزرگ وحدت‌بخش ریاضیات»، دیگر برندگان این جوایز بودند.رمزگشایی از بیماری ام‌اس و آینده ویرایش ژن: همچنین، با پژوهشگرانی آشنا می‌شویم که عوامل محرک بیماری ام‌اس را شناسایی کرده‌اند (از نقش سلول‌های B تا ارتباط با ویروس اپشتین-بار) و دانشمندی که با توسعه فناوری‌های نوین مبتنی بر کریسپر، انقلابی در ویرایش ژن و درمان بیماری‌هایی مانند لوسمی و بیماری سلول داسی‌شکل ایجاد کرده است.در اپیزود ۱۶ پادکست علمی نکسوس، داستان پشت این اکتشافات بزرگ، چالش‌های پیش روی دانشمندان و تأثیر شگرف این پیشرفت‌ها بر زندگی همه ما را بررسی خواهیم کرد. پس اگر به علم، نوآوری و داستان‌های الهام‌بخش علاقه‌مندید، این اپیزود را از دست ندهید!کلمات تخصصی بکار رفته در این اپیزود:اوزمپیک (Ozempic) و وگووی (Wegovy): نام‌های تجاری داروهایی هستند که حاوی ماده موثره سماگلوتاید بوده و برای درمان دیابت نوع ۲ و همچنین برای کاهش وزن استفاده می‌شوند.پپتید شبه گلوکاگون ۱ (GLP-1): هورمونی است که به طور طبیعی در روده انسان تولید می‌شود و نقش مهمی در تنظیم قند خون (با افزایش ترشح انسولین) و کاهش اشتها (با ایجاد احساس سیری) دارد.دیابت: یک بیماری مزمن متابولیک است که با سطوح بالای قند خون به دلیل نقص در تولید یا عملکرد انسولین مشخص می‌شود.اسید چرب: نوعی مولکول لیپیدی (چربی) که یکی از اجزای سازنده چربی‌ها در بدن موجودات زنده است و نقش‌های متعددی در متابولیسم و ساختار سلولی دارد.پروتئین‌های خون: پروتئین‌های متنوعی که در پلاسمای خون وجود دارند و وظایف گوناگونی از جمله انتقال مواد، ایمنی، و انعقاد خون را بر عهده دارند.برخورددهنده بزرگ ...
    Show more Show less
    10 mins
  • هوش مصنوعی: امیدبخش یا نگران‌کننده؟ نتایج نظرسنجی از ۴۰۰۰ متخصص این حوزه

    هوش مصنوعی: امیدبخش یا نگران‌کننده؟ نتایج نظرسنجی از ۴۰۰۰ متخصص این حوزه
    Jun 2 2025

    آیا هوش مصنوعی قرار است زندگی ما را دگرگون کند یا تهدیدی جدی برای آینده بشر است؟ در حالی که عموم مردم با دیده تردید به پیشرفت‌های سریع هوش مصنوعی می‌نگرند، دانشمندانی که در خط مقدم این حوزه فعالیت می‌کنند، نگاه خوش‌بینانه‌تری دارند. اما این خوش‌بینی به معنای نادیده گرفتن خطرات نیست!

    در اپیزود ۱۵ پادکست نکسوس، به سراغ نتایج یک نظرسنجی گسترده از بیش از ۴۰۰۰ پژوهشگر هوش مصنوعی در سراسر جهان، از جمله ایالات متحده، هند و چین می‌رویم و دیدگاه‌های آن‌ها را با نظرات عموم مردم (مردم بریتانیا) مقایسه می‌کنیم. خواهیم دید که:

    • چرا ۵۴ درصد از پژوهشگران معتقدند مزایای هوش مصنوعی بر خطرات آن می‌چربد، در حالی که تنها ۱۳ درصد از مردم عادی چنین نظری دارند؟
    • چه نگرانی‌های مشترکی بین دانشمندان و مردم در مورد اطلاعات نادرست، استفاده از داده‌های شخصی و جرایم سایبری وجود دارد؟
    • پژوهشگران در مورد استفاده از داده‌های شخصی برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی چه نظری دارند و چرا این موضوع با برخی سیاست‌های دولتی در تضاد است؟
    • هوش مصنوعی چگونه می‌تواند دسترسی به آموزش و مراقبت‌های بهداشتی را متحول کند؟
    • آیا دانشمندان به دستیابی به "هوش مصنوعی عمومی" (AGI) – هوشی در سطح یا فراتر از انسان – باور دارند و این مفهوم دقیقاً به چه معناست؟


    این اپیزود به شما کمک می‌کند تا با دیدی عمیق‌تر و آگاهانه‌تر به آینده‌ای که هوش مصنوعی برایمان رقم خواهد زد، نگاه کنید. با ما همراه باشید تا دریابیم که آیا این فناوری پیشرفته، واقعاً زندگی ما را بهبود خواهد بخشید یا باید خود را برای چالش‌های جدید آماده کنیم.


    منبع خبر:

    Will AI improve your life? Here’s what 4,000 researchers think


    مقاله اشاره شده در این اپیزود:

    Perspectives, Values, Voices: A Survey of AI Researchers (Zenodo, 2025)


    منبع تصویر کاور: Andrey Rudakov/Bloomberg via Getty
    Show more Show less
    8 mins
  • چه چیزی ما را انسان می‌کند؟ پاسخ احتمالی در ژنوم میمون‌ها

    چه چیزی ما را انسان می‌کند؟ پاسخ احتمالی در ژنوم میمون‌ها
    May 30 2025
    چه چیزی ما را انسان می‌کند؟ این سوالی است که قرن‌ها ذهن بشر را به خود مشغول کرده و حالا، دانشمندان با یک دستاورد شگفت‌انگیز، گامی بلند در مسیر یافتن پاسخ برداشته‌اند. پس از بیش از دو دهه تلاش نفس‌گیر، پژوهشگران موفق به توالی‌یابی کامل ژنوم شش گونه از نزدیک‌ترین خویشاوندان ما، یعنی میمون‌های انسان‌نما شده‌اند!این نقطه عطف در علم ژنتیک، که تا همین چند سال پیش رویایی دست‌نیافتنی به نظر می‌رسید، نه تنها پنجره‌ای نو به سوی درک عمیق‌تر تکامل انسان و تمایزات ژنتیکی ما با سایر نخستی‌سانان می‌گشاید، بلکه امیدی تازه برای حفاظت از این گونه‌های ارزشمند و اغلب در معرض خطر انقراض به ارمغان می‌آورد.در اپیزود ۱۴ از پادکست نکسوس، به قلب این پژوهش جدید سفر می‌کنیم. با هم خواهیم دید که چگونه تکنیک‌های نوین توالی‌یابی، امکان خواندن کدهای ژنتیکی از ابتدا تا انتهای کروموزوم‌ها را، بدون هیچ شکافی، فراهم کرده است. از کشف هزاران ژن جدید بالقوه در شامپانزه‌ها، بونوبوها، گوریل‌ها و اورانگوتان‌ها خواهیم گفت و بررسی می‌کنیم که این اطلاعات ژنومی چگونه می‌تواند به دانشمندان در شناسایی جمعیت‌های کلیدی برای بقای این گونه‌ها کمک کند.آیا رازهای نهفته در DNA میمون‌های انسان‌نما، کلید درک بهتر خودمان و حفظ آینده آنهاست؟ با ما همراه باشید تا با زبانی ساده، پیچیدگی‌های این کشف بزرگ و پیامدهای آن برای آینده علم و حفاظت از حیات وحش را بررسی کنیم.کلمات تخصصی بکار رفته در این اپیزود:ژنوم (Genome): مجموعه کامل دستورالعمل‌های DNA که در یک سلول یافت می‌شود. به زبان ساده، ژنوم مانند کتاب راهنمای کامل یک موجود زنده است که تمام اطلاعات لازم برای ساخت و عملکرد آن موجود در آن نوشته شده است.توالی‌یابی (Sequencing): فرآیند تعیین ترتیب دقیق واحدهای سازنده (نوکلئوتیدها) در یک قطعه DNA یا کل ژنوم. مثل خواندن کلمات و جملات در کتاب راهنمای ژنوم است.DNA (دی‌ان‌ای): مولکول اصلی وراثت که حاوی دستورالعمل‌های ژنتیکی برای رشد، عملکرد، نمو و تولید مثل همه موجودات زنده شناخته شده و بسیاری از ویروس‌ها است. این همان ماده‌ای است که ژن‌ها از آن ساخته شده‌اند.کروموزوم (Chromosome): ساختارهایی در سلول که حاوی اطلاعات ژنتیکی (DNA) هستند و به صورت فشرده سازماندهی شده‌اند. انسان‌ها ۲۳ جفت کروموزوم دارند.ژن (Gene): بخشی از DNA که دستورالعمل ساخت یک پروتئین خاص یا انجام یک عملکرد خاص را در بدن کد می‌کند. ژن‌ها واحدهای اصلی وراثت هستند.نخستی‌سانان (Primates): راسته‌ای از پستانداران که شامل انسان‌ها، میمون‌های انسان‌نما (مانند شامپانزه، گوریل، اورانگوتان)، میمون‌ها و لمورها می‌شود. آنها معمولاً دارای مغز بزرگ، بینایی برجسته و دست‌ها و پاهای گیرنده هستند.میمون‌های انسان‌نما (Apes/Great Apes/Hominidae): گروهی از نخستی‌سانان بدون دم که شامل انسان‌ها، شامپانزه‌ها، گوریل‌ها و اورانگوتان‌ها می‌شود. آنها نزدیک‌ترین خویشاوندان زنده انسان هستند.منبع خبر: What makes us human? Milestone ape genomes promise cluesمنابع اشاره شده در این اپیزود:Complete sequencing of ape genomes, (Nature, 2025)Initial sequencing and analysis of the human genome, (Nature, 2001)داده‌های به دست آمده توسط ماکووا و همکارانشتصویر روی کاور:حفاظت از اورانگوتان‌های بورنئویی که به شدت در معرض خطر انقراض قرار ...
    Show more Show less
    11 mins
  • رونمایی از بزرگترین و پرجزئیات‌ترین نقشه مغزی یک پستاندار که تاکنون ایجاد شده است

    رونمایی از بزرگترین و پرجزئیات‌ترین نقشه مغزی یک پستاندار که تاکنون ایجاد شده است
    May 28 2025
    در این اپیزود از پادکست نکسوس، به سراغ یکی از بزرگترین دستاوردهای اخیر در زمینه مطالعه مغز می‌رویم: رونمایی از بزرگترین و پرجزئیات‌ترین نقشه مغزی یک پستاندار که تاکنون ایجاد شده است.پژوهشگران موفق شده‌اند نه تنها ساختار یک میلی‌متر مکعب از بافت مغز یک موش را با جزئیاتی حیرت‌انگیز بازسازی کنند، بلکه برای اولین بار، فعالیت هزاران نورون را نیز در این نقشه عظیم به تصویر بکشند.تصور کنید: بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ سلول مغزی، شامل حدود ۸۲٬۰۰۰ نورون، بیش از نیم میلیارد سیناپس (نقاط اتصال نورونی) و بیش از ۴ کیلومتر سیم‌کشی عصبی، همگی در فضایی به اندازه سر سوزن! این نقشه سه‌بعدی خارق‌العاده، که حاصل تلاش بیش از ۱۵۰ پژوهشگر در پروژه MICrONS است، درک ما را از چگونگی پردازش اطلاعات بصری و قوانین حاکم بر مدارهای عصبی متحول می‌کند.در اپیزود ۱۳ از نکسوس، عمیق‌تر به این موضوع می‌پردازیم که چگونه دانشمندان این شاهکار را خلق کردند – از تماشای فیلم «ماتریکس» توسط موش‌ها تا استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌ها. همچنین، بررسی خواهیم کرد که این نقشه چه بینش‌های جدیدی در مورد نظریه «نورون‌هایی که با هم شلیک می‌کنند، با هم متصل می‌شوند» ارائه داده و چگونه می‌تواند به کشف رازهای حافظه و سایر عملکردهای پیچیده مغز کمک کند.با ما همراه باشید تا سفری به درون پیچیدگی‌های مغز داشته باشیم و دریابیم که این دستاورد چگونه می‌تواند آینده علوم اعصاب و هوش مصنوعی را شکل دهد.کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:نورون (Neuron): سلول اصلی سیستم عصبی که مسئول پردازش و انتقال اطلاعات از طریق سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی است. به زبان ساده، واحد سازنده و کارکردی مغز و اعصاب.سیناپس (Synapse): نقطه اتصال و ارتباط بین دو نورون، یا بین یک نورون و یک سلول دیگر (مانند سلول ماهیچه‌ای). پیام‌های عصبی از طریق سیناپس‌ها از یک نورون به نورون دیگر منتقل می‌شوند.دیاگرام سیم‌کشی (نقشه اتصالات عصبی) / کانکتوم (Connectome): نقشه جامعی از تمام اتصالات عصبی (سیناپس‌ها) در مغز یا بخشی از آن. این نقشه نشان می‌دهد که چگونه نورون‌ها به یکدیگر متصل شده‌اند.کانکتومیکس (Connectomics): شاخه‌ای از علوم اعصاب که به مطالعه و نقشه‌برداری از کانکتوم (ساختار اتصالات مغزی) می‌پردازد تا چگونگی پردازش و سازماندهی اطلاعات توسط مغز را درک کند.قشر مغز (Cerebral Cortex): لایه بیرونی و چین‌خورده مغز که در پستانداران بسیار توسعه یافته است و مسئول عملکردهای عالی شناختی مانند تفکر، زبان، حافظه، و پردازش اطلاعات حسی (مانند بینایی) است.مدارهای عصبی (Neural circuits): مجموعه‌ای از نورون‌های متصل به هم که برای انجام یک عملکرد خاص با یکدیگر همکاری می‌کنند. این مدارها اساس پردازش اطلاعات در مغز هستند.منبع خبر:Biggest brain map ever details huge number of neurons and their activityمنابع اشاره شده در این اپیزود:Functional connectomics spanning multiple areas of mouse visual cortex (Nature, 2025)A petavoxel fragment of human cerebral cortex reconstructed at nanoscale resolution (Science, 2024)Functional connectomics reveals general wiring rule in mouse visual cortex (Nature, 2025)داده‌های پروژه MICrONS به صورت آنلاین در دسترس است: MICrONS Explorerتصویر روی کاور:تصویرسازی از بیش از ۱۰۰۰ سلول مغزی، از میان سلول‌هایی که از تحلیل یک میلی‌متر مکعب بافت مغز یک موش بازسازی شده‌اند.منبع تصویر: Allen Institute
    Show more Show less
    8 mins
  • کشف راز فسیل تایوانی با استفاده از فناوری تعیین پروتئین‌های باستانی

    کشف راز فسیل تایوانی با استفاده از فناوری تعیین پروتئین‌های باستانی
    May 26 2025
    راز یک فسیل انسانی که دهه‌ها دانشمندان را به خود مشغول کرده بود، بالاخره فاش شد! یک استخوان فک باستانی که بیش از ۲۰ سال پیش در سواحل تایوان توسط خدمه یک کشتی ماهیگیری از آب بیرون کشیده شد، نه تنها متعلق به یک خویشاوند کهن انسانی است، بلکه هویت دقیق آن نیز مشخص شده: یک دنیسووان!این کشف، که با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته تحلیل پروتئین‌های باستانی صورت گرفته، دنیای ماقبل تاریخ را دگرگون می‌کند و محدوده جغرافیایی شناخته‌شده این انسان‌های مرموز را از مناطق سرد و مرتفع سیبری و تبت به اقلیم‌های گرم‌تر و شرقی‌تر گسترش می‌دهد. در این اپیزود از پادکست نکسوس، به سفری شگفت‌انگیز در زمان می‌رویم تا بفهمیم:چگونه دانشمندان پس از سال‌ها تلاش و با اصلاح دقیق تکنیک‌های استخراج پروتئین، موفق به شناسایی این فسیل مرموز، موسوم به «پنگهو ۱» شدند؟دنیسووان‌ها چه کسانی بودند و چرا کشف آن‌ها در تایوان، تصورات قبلی ما را درباره پراکندگی جغرافیایی‌شان به چالش می‌کشد؟ (از سیبری سرد تا تایوان گرمسیری!)این یافته چگونه به درک ما از تعاملات دنیسووان‌ها با انسان‌های مدرن (هومو ساپینس) و میراث ژنتیکی آن‌ها در جمعیت‌های امروزی، به‌ویژه در منطقه اقیانوس آرام، کمک می‌کند؟آیا این کشف می‌تواند به ما در ترسیم چهره واقعی دنیسووان‌ها و شناسایی سایر فسیل‌های احتمالی آن‌ها در نقاط دیگر جهان، مانند «مرد اژدها» در چین، کمک کند؟همراه ما باشید تا با جزئیات این اکتشاف هیجان‌انگیز و پیامدهای آن برای بازنویسی تاریخ تکامل انسان آشنا شوید. سفری به اعماق گذشته، در جستجوی ردپای خویشاوندان فراموش‌شده‌مان. کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:دنیسووان (Denisovan): گروهی از انسان‌های باستانی (آرکائیک) که خویشاوند نزدیک نئاندرتال‌ها و انسان‌های امروزی (هومو ساپینس) بوده‌اند. نام آن‌ها از غار دنیسووا در سیبری گرفته شده که اولین بقایای آن‌ها در آنجا کشف شد.پروتئین‌های باستانی (Ancient Proteins): مولکول‌های پروتئینی که از بقایای موجودات بسیار قدیمی (مانند فسیل‌ها) استخراج می‌شوند. تحلیل این پروتئین‌ها می‌تواند اطلاعاتی درباره گونه، روابط تکاملی و حتی گاهی جنسیت فرد ارائه دهد، به‌ویژه زمانی که DNA به دلیل قدمت زیاد تخریب شده باشد.انسان‌تبار (Hominin): گروهی از نخستی‌ها که شامل انسان‌های امروزی، اجداد مستقیم آن‌ها و گونه‌های منقرض‌شده خویشاوند نزدیک انسان (مانند نئاندرتال‌ها و دنیسووان‌ها) می‌شود.توالی آمینواسیدی (Amino Acid Sequence): ترتیب قرارگیری آمینواسیدها در یک پروتئین. این توالی ساختار و عملکرد پروتئین را تعیین می‌کند و تفاوت در آن می‌تواند نشانگر تفاوت‌های گونه‌ای یا فردی باشد.هومو ساپینس (Homo sapiens): نام علمی گونه انسان امروزی. منبع خبر:Mysterious human fossil found in Taiwan was a Denisovan منابع اشاره شده در این اپیزود:A male Denisovan mandible from Pleistocene Taiwan (Science, 2025)The first archaic Homo from Taiwan (Nature Communications, 2015)The complete mitochondrial DNA genome of an unknown hominin from southern Siberia (Nature, 2010)A late Middle Pleistocene Denisovan mandible from the Tibetan Plateau (Nature, 2019)Direct dating of human fossils and the ever-changing story of human evolution (Quaternary Science Reviews, 2023)A Middle Pleistocene Denisovan molar from the Annamite Chain of northern Laos (Nature Communications, 2022)Massive cranium from Harbin in northeastern China establishes a new Middle Pleistocene human lineage (The Innovation, 2021) ...
    Show more Show less
    8 mins
  • طراحی و ساخت یک سیستم کمکی بصری چندوجهی پوشیدنی، برای افراد نابینا

    طراحی و ساخت یک سیستم کمکی بصری چندوجهی پوشیدنی، برای افراد نابینا
    May 24 2025
    تصور کنید دیگر محدودیت‌های بینایی مانعی برای مسیریابی مستقل و ایمن در محیط‌های شلوغ و ناآشنا نباشد. در این اپیزود از پادکست نکسوس، به دنیای شگفت‌انگیز فناوری‌های پوشیدنی قدم می‌گذاریم و با یک سیستم نوآورانه آشنا می‌شویم که می‌تواند زندگی افراد نابینا و کم‌بینا را متحول کند.این سیستم پیشگام، با بهره‌گیری از قدرت هوش مصنوعی، دوربین‌های مینیاتوری نصب‌شده روی عینک و بازخوردهای هوشمند صوتی و لرزشی، به کاربران کمک می‌کند تا موانع را شناسایی کرده، مسیر خود را پیدا کنند و با اطمینان بیشتری در محیط اطراف خود حرکت کنند.در این اپیزود، به بررسی جزئیات این فناوری، از الگوریتم‌های یادگیری ماشین گرفته تا «پوست مصنوعی» که هشدارهای لمسی ارائه می‌دهد، می‌پردازیم.خواهیم شنید که چگونه این سیستم در آزمایش‌های اولیه توانسته عملکرد مسیریابی کاربران را تا ۲۵٪ نسبت به عصاهای سنتی بهبود بخشد. همچنین، نظرات متخصصان برجسته در مورد پتانسیل‌ها، چالش‌ها و آینده این فناوری، از جمله ایده بلندپروازانه قرار دادن دوربین‌ها روی لنزهای تماسی، مورد بحث قرار خواهد گرفت.آیا هوش مصنوعی می‌تواند واقعاً «جایگزین چشم‌ها» شود؟محدودیت‌های فعلی چیست و چه گام‌هایی برای تبدیل این نمونه اولیه به یک ابزار کاربردی و قابل اعتماد روزمره لازم است؟ اگر به آینده فناوری‌های کمکی، هوش مصنوعی و بهبود کیفیت زندگی افراد کم‌بینا علاقه‌مندید، این اپیزود را از دست ندهید و با ما همراه شوید تا دریابیم چگونه علم و نوآوری مرزهای جدیدی را در توانمندسازی انسان‌ها می‌گشاید.کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:چشم‌پزشکی مولکولی و بالینی: شاخه‌ای از پزشکی که به مطالعه و درمان بیماری‌های چشم در سطح مولکولی (بررسی ژن‌ها، پروتئین‌ها و فرآیندهای سلولی مرتبط با بینایی و بیماری‌های آن) و همچنین در محیط بالینی (تشخیص، درمان و مراقبت مستقیم از بیماران مبتلا به اختلالات چشمی) می‌پردازد. هدف آن درک عمیق‌تر اساس بیماری‌های چشمی و توسعه درمان‌های نوین و هدفمند است.عصب‌شناس: متخصصی در علوم اعصاب که به مطالعه ساختار، عملکرد، رشد، شیمی، فارماکولوژی و آسیب‌شناسی دستگاه عصبی (شامل مغز، نخاع و اعصاب محیطی) می‌پردازد. عصب‌شناسان در زمینه بیماری‌ها و اختلالات عصبی تحقیق و درمان می‌کنند.پوست مصنوعی: در این متن، به پچ‌های انعطاف‌پذیری اشاره دارد که مواد مهندسی‌شده‌ای هستند و برای تقلید از برخی خواص پوست طبیعی (مانند انعطاف‌پذیری و قابلیت انتقال حس) طراحی شده‌اند. در این سیستم، از آن‌ها برای ایجاد بازخورد لمسی از طریق لرزش و هشدار به کاربر در مورد موانع یا اشیاء نزدیک استفاده می‌شود.منبع خبر:AI-boosted cameras help blind people to navigateمنبع اشاره شده در این اپیزود:Human-centred design and construction of a multimodal wearable visual aid system (Nature Machine Intelligence, 2025)تصویر روی کاور:دوربین‌ها در حال حاضر روی عینک این ابزار پوشیدنی نصب شده‌اند، اما این گروه پژوهشی در تلاش است تا دستگاه‌ها را سبک‌تر و نامحسوس‌تر بسازد.منبع تصویر: Tang et al., Nature Machine Intelligence
    Show more Show less
    8 mins
  • چراغ سبز FDA به پیوند کبد خوک به انسان برای درمان نارسایی حاد مزمن کبدی انسان

    چراغ سبز FDA به پیوند کبد خوک به انسان برای درمان نارسایی حاد مزمن کبدی انسان
    May 22 2025
    انقلابی در دنیای پزشکی در راه است! سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به تازگی چراغ سبز خود را برای اولین کارآزمایی بالینی ایمنی پیوند کبد خوک به انسان نشان داده است. این خبر امید تازه‌ای برای هزاران بیمار مبتلا به نارسایی شدید کبد است که در لیست انتظار پیوند عضو انسانی قرار دارند یا واجد شرایط آن نیستند، بیماری که می‌تواند تا ۵۰٪ مرگ و میر داشته باشد.در این اپیزود از پادکست نکسوس، به جزئیات این کارآزمایی جدید می‌پردازیم:چگونه چهار فرد مبتلا به نارسایی کبد به طور موقت به کبد خوک‌های اصلاح ژنتیکی شده متصل خواهند شد؟این خوک‌ها چگونه اصلاح شده‌اند تا بدن انسان عضو پیوندی را پس نزند و سازگاری بیشتری ایجاد شود؟شرکت‌های پیشرو در این فناوری، ای‌جنسیس و اورگان‌آکس، چه نقشی دارند و این کارآزمایی چگونه می‌تواند راه را برای درمان‌های جدید هموار کند؟همچنین به بررسی چالش‌های پیش رو، از جمله خطر پس زدن عضو و عفونت‌ها، و همچنین نگاهی به سایر پیشرفت‌ها در زمینه پیوند اعضا از حیوان به انسان (xenotransplantation)، مانند پیوند کلیه خوک، خواهیم پرداخت. آیا این درمان‌ها می‌توانند به عنوان یک «پل موقت» عمل کنند تا به بیماران فرصت بهبودی یا رسیدن به پیوند انسانی را بدهند؟با ما همراه باشید تا با متخصصان این حوزه هم‌کلام شویم، نگاهی عمیق‌تر به دهه‌ها تحقیق در این زمینه بیندازیم و بفهمیم که آیا آینده‌ای که در آن اعضای حیوانات می‌توانند جان انسان‌ها را نجات دهند، نزدیک‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنیم.اگر به آینده پزشکی، نوآوری‌های زیست‌فناوری و امید به درمان بیماری‌های صعب‌العلاج علاقه‌مندید، این اپیزود را از دست ندهید. کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:نارسایی کبد (Liver Failure): وضعیتی که در آن کبد دیگر نمی‌تواند عملکردهای حیاتی خود مانند تصفیه خون، تولید پروتئین‌ها و متابولیسم مواد را به درستی انجام دهد.پیوند اعضا از حیوان به انسان (Xenotransplantation): فرآیند پیوند سلول‌ها، بافت‌ها یا اعضای زنده از یک گونه حیوانی به یک گونه دیگر (در اینجا، از خوک به انسان).نارسایی حاد روی مزمن کبد (Acute-on-chronic liver failure): یک وضعیت بحرانی که در آن فردی که از قبل بیماری مزمن کبدی داشته، دچار وخامت ناگهانی و شدید عملکرد کبد می‌شود.انسفالوپاتی کبدی (Hepatic encephalopathy): اختلال در عملکرد مغز که به دلیل تجمع سموم در خون (به علت ناتوانی کبد در تصفیه آن‌ها) رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به گیجی، تغییرات شخصیتی و حتی کما شود.پس زدن عضو (Organ rejection): واکنش سیستم ایمنی بدن فرد گیرنده عضو که عضو پیوندی جدید را به عنوان یک جسم خارجی شناسایی کرده و به آن حمله می‌کند، که می‌تواند منجر به آسیب یا از کار افتادن عضو پیوندی شود.اصلاح ژنتیکی (Genetically modified): تغییر در مواد ژنتیکی (DNA) یک موجود زنده با استفاده از تکنیک‌های مهندسی ژنتیک، در این مورد برای کاهش احتمال پس زدن عضو توسط سیستم ایمنی انسان و افزایش سازگاری. منبع خبر:Pig livers for people: US regulator greenlights first safety trial تصویر روی کاور:خوک‌هایی که برای آزمایش‌های پیوند عضو از حیوان به انسان پرورش داده می‌شوند، معمولاً به صورت ژنتیکی اصلاح می‌شوند تا احتمال حمله سیستم ایمنی گیرنده به عضو پیوندی کاهش یابد.منبع تصویر: Shelby Lum/AP via Alamy
    Show more Show less
    8 mins
  • تولید گوشت آزمایشگاهی: تولید موفقیت‌آمیز تکه گوشتی به اندازه ناگت مرغ

    تولید گوشت آزمایشگاهی: تولید موفقیت‌آمیز تکه گوشتی به اندازه ناگت مرغ
    May 20 2025
    شام امشب، ساخت آزمایشگاه! 🍗🔬 در این اپیزود هیجان‌انگیز از پادکست نکسوس، به دنیای نوآوری‌های غذایی سفر می‌کنیم و از دستاورد بزرگی پرده برمی‌داریم: گروهی از پژوهشگران موفق شده‌اند بزرگترین تکه مرغ آزمایشگاهی را به اندازه‌ی یک ناگت مرغ پرورش دهند! اما چگونه؟ با استفاده از یک سیستم گردش خون مصنوعی پیشرفته که مواد مغذی و اکسیژن را به بافت در حال رشد می‌رساند.در این گفتگو، به بررسی جزئیات این پژوهش پیشرو از دانشگاه توکیو می‌پردازیم. کشف می‌کنیم که این تکه مرغ ۱۱ گرمی چگونه بدون نیاز به کشتار حیوانات و با استفاده از سلول‌های نمونه‌برداری شده تولید شده است. با چالش‌های پیش رو، از جمله خوراکی نبودن الیاف مورد استفاده در سیستم گردش خون و نیاز به توسعه‌ی بیشتر برای رسیدن به طعم و بافت مطلوب، آشنا می‌شویم.همچنین، نگاهی خواهیم داشت به وضعیت کنونی صنعت گوشت پرورشی در جهان، شرکت‌های پیشرو مانند Mosa Meat و GOOD Meat، و فناوری‌های مختلفی که برای تولید این محصولات به کار گرفته می‌شوند، از جمله چاپ سه‌بعدی.آیا گوشت آزمایشگاهی می‌تواند راه حلی پایدار برای تأمین غذای آینده باشد و اثرات زیست‌محیطی دامپروری سنتی را کاهش دهد؟یا آنطور که منتقدان می‌گویند، فرآیندی گران، انرژی‌بر و حتی مضرتر از رژیم‌های گیاهی است؟علاوه بر کاربردهای غذایی، به پتانسیل این فناوری در پزشکی بازساختی و رشد بافت‌های بزرگ برای پیوند نیز اشاره خواهیم کرد.اگر به آینده غذا، فناوری‌های زیستی و چالش‌های پیش روی بشریت علاقه‌مندید، این اپیزود را از دست ندهید! با ما همراه باشید تا دریابیم آیا به زودی شاهد حضور گسترده‌ی گوشت‌های آزمایشگاهی در بشقاب‌هایمان خواهیم بود یا خیر.کلمات تخصصی به کار رفته در این اپیزود:گوشت پرورش‌یافته در آزمایشگاه (Lab-grown meat / Cultured meat): گوشتی که از کشت مستقیم سلول‌های حیوانی در یک محیط کنترل‌شده (آزمایشگاه) تولید می‌شود، بدون نیاز به پرورش و کشتار حیوانات.سلول‌های نمونه‌برداری شده (بیوپسی‌شده) (Biopsied cells): سلول‌هایی که از طریق یک عمل جراحی کوچک به نام بیوپسی، از بافت زنده یک حیوان برداشته می‌شوند تا برای کشت در آزمایشگاه استفاده شوند.داربست خوراکی (Edible scaffold): ساختاری سه‌بعدی و قابل خوردن که سلول‌ها روی آن قرار می‌گیرند و رشد می‌کنند تا شکل و بافت مورد نظر (مانند یک تکه گوشت) را به خود بگیرند.سیستم گردش خون مصنوعی (Artificial circulatory system): سیستمی مهندسی‌شده که عملکرد رگ‌های خونی طبیعی را تقلید می‌کند و وظیفه رساندن مواد مغذی و اکسیژن به سلول‌ها یا بافت‌های در حال رشد را بر عهده دارد.الیاف توخالی نیمه‌تراوا (Semi-permeable hollow fibers): لوله‌های بسیار باریک با دیواره‌هایی که اجازه عبور انتخابی برخی مواد (مانند مواد مغذی) را می‌دهند، در حالی که از عبور مواد دیگر (مانند سلول‌ها) جلوگیری می‌کنند. این الیاف در این پژوهش برای تغذیه بافت استفاده شده‌اند.گرید غذایی (Food-grade): اصطلاحی که نشان می‌دهد یک ماده یا محصول برای تماس با غذا یا مصرف انسان ایمن و مورد تأیید است.پزشکی بازساختی (Regenerative medicine): شاخه‌ای از پزشکی که بر ترمیم، جایگزینی یا بازسازی سلول‌ها، بافت‌ها یا اندام‌های آسیب‌دیده یا بیمار تمرکز دارد، اغلب با استفاده از روش‌های مهندسی بافت و سلول ...
    Show more Show less
    8 mins
adbl_web_global_use_to_activate_T1_webcro805_stickypopup