Samen met Jeroen de Ridder, Rens Vliegenthart en Jasper Zuure bespreek ik laatste onderzoeken over nepberichten, deepfakes, filterbubbels en desinformatie, en de manieren waarop zulke verschijnselen een bedreiging kunnen zijn voor de Nederlandse democratie.

Tijdlijn
07:00 Hoe kan digitalisering een gevaar zijn voor (waarheidsvinding in) de democratie?
12:30 De invloed van technologie en algoritmes vs. de invloed van menselijke keuzes
15:30 De balans tussen misinformatie en toegang tot kennis/informatie op het internet
19:00 Is er empirisch bewijs voor het bestaan van filterbubbels?
22:00 Moet je mensen met gekke ideeën een platform bieden?
24:00 Cancel culture vs. vrijheid van meningsuiting
31:00 Hoe moet je digitale platforms reguleren?
36:00 Hoe veel nepnieuws is er?
39:00 De informatie-oorlog
42:30 Het gevaar van deepfakes
45:00 Online manipulatie
50:00 Het belang van gedeelde feiten

Meer weten

• Jeroen de Ridder: VU pagina, RUG pagina, website, twitter
• Rens Vliegenthart: UvA pagina, twitter
• Jasper Zuure: ROB pagina, twitter
• Maarten van Doorn: CEU pagina, website, substack, twitter
• Doen, durven of de waarheid? Democratie in digitale tijden
• Zoeken naar waarheid. Over waarheidsvinding in de democratie in het digitale tijdperk
• Rosanne Hertzberger contra Wybren van Haga en Thierry Baudet bij Op1
• Judith Möller over fringe bubbles
• Paper van Rens over dat nepnieuws maar een klein deel van de populatie bereikt
• "Flood the zone with shit"
• Zondag met Lubach over deepfakes
• Cambridge Analytica waarschijnlijk overschat

★ Support this podcast on Patreon ★

#2. Met socioloog Jaron Harambam (Katholieke Universiteit Leuven) bespreek ik hoe samenlevingen een gedeeld besef van wat waar is ontwikkelen en ook waar de twijfel over die waarheid die zo kenmerkend is voor complotdenkers en het zogenaamde post-truth tijdperk vandaan komt. We discussiëren ook over wat we van platforms en traditionele media mogen verwachten qua regulering van het publieke debat en qua inspanning om ons informatielandschap schoon te houden. Misschien is het wel géén goed idee om misinformatie te censureren.

Tijdlijn
03:00 Wat is het post-waarheid tijdperk
08:00 Redenen waarom mensen officiële waarheden wantrouwen
12:00 Onjuiste aanname van goedgelovigheid in veel post-waarheid analyses
20:00 Hoe censureren geloofwaardigheid van instituties kan ondermijnen
29:00 Wat sociale media wel en niet goed doen in hoe ze het publieke debat en onze informatievoorziening nu beheren
35:00 De rol en de toekomst van traditionele media

Meer weten

• Jaron Harambam: KUL pagina, twitter.
• Maarten van Doorn: CEU pagina, website, substack, twitter.
• Jaron Harambam, Marije Kuiper & Roel Vaessen: The Truth Is Out There.
• Jaron bij Op1 over dit boek. Zie ook thetruthisoutttthere.nl.
• Geciteerd paper: 'De/politisering van de Waarheid: complottheorieën, alternatieve feiten en nepnieuws in het tijdperk van de postwaarheid' (Harambam 2017).
• Mijn opiniestuk in De Volkskrant over de onjuiste aanname van goedgelovigheid in het debat rondom misinformatie (we overschatten heel erg in hoeverre mensen in nepnieuws trappen). Ik mocht bij radio1 in debat over mijn betoog: Is nepnieuws eigenlijk wel zo gevaarlijk?
• Als je meer wilt lezen over het waarheidsvriendelijk maken van online platforms kan ik het paper 'Towards a Critical Social Epistemology of Social Media' (Habgood-Coote 2021) aanbevelen.

★ Support this podcast on Patreon ★

#3. Met Miriam Rasch bespreek ik haar prijswinnende boek Frictie, over het geloof dat alles wat bestaat te vertalen is in digitale data en de wereld daarmee de goede kant op te duwen is.

Tijdlijn
02:00 Wat zijn "ethiek" en "dataïsme" eigenlijk
06:00 Leveren data altijd kennis op?
16:30 Ontdekken of construeren we feiten?
20:00 Transhumanisme
30:00 Post-truth, was er vroeger wel één waarheid dan?
37:00 Weerstand bieden aan relativisme
40:00 Hebben postmodernisten onterecht een slechte naam?
45:00 Wat Miriam voor haar volgende boek plant nu ze de Socrates beker heeft gewonnen

Meer weten

• Miriam Rasch: website, twitter
• Maarten van Doorn: website, substack, twitter.
• Het boek Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme
• Engelstalige Wikipedia pagina van dataism.
• Yuval Noah Harari over organismen als algoritmes
• Maarten Boudry - 'Linkse feitenvrije wetenschap ging aan Trump vooraf'
• In aflevering 2 met Jaron Harambam sprak ik ook over hoe je juist op basis van een analyse van het proces 'achter' een feit iets kan zeggen over hoe robuste kennis het is.

★ Support this podcast on Patreon ★